Avrupa Birliği-Türkiye İlişkileri
ANIL YILMAZ
Özet : Türkiye Cumhuriyeti’nin dış politikası, asırlar boyunca yaşananların bir harmanı, bir etkileşimidir. Dayandığı bu temellerin altında yatan bazı dinamikler mevcut olup, bu asli öğeler 82 yıllık tarihi boyunca hiç değişmemiş ve Cumhuriyet’in kurucusu Ulu Önder Atatürk’ün belirlediği çizgide ilerlemiştir. Aynen Türk dış politikasının uzun yıllara dayanan geçmişi gibi Avrupa bütünleşmesi hareketinin temelinin inşası da en azından teorik bazda yüzyıllar öncesine dayanmaktadır. Ancak, pratikte ilerleme kaydedilmesi 20. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşmiştir. Yüzünü önemli ölçüde Batı’ya çevirmiş olan Türkiye’nin Avrupa Birliği ile olan karşılıklı ilişkileri bazen sorunlu bazense ahenkli bir şekilde ilerlemiş ve müzakere sürecinin başlamasına aylar kalan bugüne gelinmiştir. Hazırladığım bu çalışmada Türk Dış Politikasını, Avrupa bütünleşme hareketini ve bu iki dinamiğin kesişmesini açıklamaya çalışmaktayım. Ayrıca, Avrupa ile bir bütün olmaya çalışan Türkiye’nin, Avrupa dışındaki dünyada varolan alternatifleri üzerine de vurgu yapmaya çalışmaktaydım.
GİRİŞ
I – AVRUPA’NIN BÜTÜNLE_ME SERÜVENI 3
A) Avrupa Birliği Nedir? 3
B) AB’nin Tarihsel Gelişimi 6
C) AB’nin Geleceği Tartışması 31
II – IKINCI DÜNYA SAVA_I ERTESI DÖNEMDE TÜRK DI_ POLITIKASI 35
III - TÜRKIYE’NIN AET’YE BAKI_INI BIÇIMLENDIREN ETKENLER 48
IV - AET’NIN TÜRKIYE’YE BAKI_INI BIÇIMLENDIREN ETKENLER 54
V - AB – TÜRKIYE ILI_KISININ TARIHSEL GELI_IMI 56
A) Türkiye – AB Iliskilerinde Ortak Kurumlar 91
VI - OLUMLU PERSPEKTIF: TÜRKIYE’NIN TAM ÜYELIGI’NIN AB’YE VE TÜRKIYE’YE
KATKILARI 94
A) Türkiye’nin AB Tam Üyeliginin Birlige Saglayabilecegi Faydalar 94
1 - Siyasi Konular ve Güvenlik Boyutu 94
2 - Ekonomik Konular 101
3 - Çevresel Konular 112
4 - Kültürel Konular 113
B) AB Tam Üyeliginin Türkiye’ye Saglayacagı Faydalar 116
1 - Siyasi Konular ve Güvenlik Boyutu 116
2 - Ekonomik Konular 121
3 - Is ve Çalısma Hayatı 130
4 - Türkiye’de Bilim ve Teknolojinin Gelisimine Etkisi 142
5 - Sosyal ve Kültürel Konular 143
6 - Çevreye Etkileri 148
II
VII - OLUMSUZ PERSPEKTIF 151
A) Türkiye’ye Karsı Olma Nedenleri 151
B) AB’nin Türkiye Karsıtlıgı 155
C) Türkiye’nin Avrupalılığı 170